Aflevering

Thema

Design, servies

Speciale aflevering uit de serie “Het Klokhuis zoekt Ontwerpers”. Hoe zag het eerste bord er uit? Nienke vertelt over de geschiedenis van ons servies en laat zien dat ontwerpers nog steeds bezig zijn dat servies te verbeteren. Inge Kuiper ontwerpt een theeservies voor reumapatiënten en Lissa Kooijman ontwierp een bord waarmee je je eetsnelheid kunt beïnvloeden.

Vanaf 30 september hier te kijken!

Inspiratie

Een boterham als bord!

In de middeleeuwen stond er één grote pan met eten op het midden van de tafel. Het eten schepte je dan niet op een bord, maar op een plat stuk brood… de boterham! Dit allereerste eetplankje is de voorloper van het bord! En als je ‘bord’ leeg was, dan at je gewoon je bord op! Moet je bedenken hoeveel afwas dat scheelt..

Bord = individueel

Als je iets van het bord van iemand anders pakt, dan krijg je denk ik een verbaasde of boze blik. ‘Blijf af, dit is van mij!’. Je bord is iets voor je zelf. Als je je eten niet lekker vindt, zou je wel willen dat anderen iets van je bord pakken, maar dan moet je je eigen bord ‘leeg eten’.

Vroeger werd er veel meer eten gedeeld! In Marokko gebeurt dat nog steeds! Ze eten met z’n allen uit één schaal, een tajine. Met z’n allen een groot bord leeg eten. Gezellig!

Fles op je rug?

Sporters hebben niet altijd tijd om even te stoppen en te drinken. Daarom is er voor klimmers, soldaten en hardlopers een speciale drinkzak ontworpen. Dit ontwerp is afgekeken van… kamelen!

Net als een kameel draag je water als een bult op je rug. Via een slang kan je dan telkens een slokje nemen. Er zijn wel meer dieren met handige drinktechnieken, ideetje voor ons?

Domoor

Deze ‘domoor’ van ontwerper Richard Hutten is een drinkbeker met grote oren als handvatten. Deze grote oren zijn een verwijzing naar de oren van mensen: het enige lichaamsdeel dat heel je leven lang blijft groeien! Deze beker is handig om kinderen te leren drinken zonder te morsen.

Konijnen drinkbeker

Konijnen en cavia’s hebben een waterfles altijd binnen handbereik aan de rand van hun kooi! Zou dat ook handig zijn voor mensen die zelf niet naar de koelkast kunnen lopen en hun drinken kunnen inschenken?

Een bord voor je buik

Otters gebruiken geen borden om hun eten op te leggen. Zij gaan gaan in het water liggen, laten zich lekker meedrijven met de stroming en leggen hun eten op hun buik! Dat is nog eens een relaxed diner!

Draaiend handvat

Als je vaak pijn hebt in je gewrichten en je hand niet kan draaien is eten met bestek best lastig. Daar hebben deze ontwerpers iets op bedacht: een handvat dat meedraait. Ook handig als je in bed ligt!

Tafelmanieren

“Niet met je benen op tafel, niet in je neus peuteren, geen boer laten, met mes en vork eten, niet uit de fles drinken…” Allemaal tafelmanieren.

Tafelmanieren zijn er om het eten zo gezellig mogelijk te maken. Handen boven tafel (laten zien dat je niks geheimzinnigs doet), niet wiebelen op je stoel (anders geef je mensen het idee dat je scheten laat), rechtop zitten (zodat je iedereen goed aan kan kijken) en wachten totdat iedereen wat heeft (is iedereen op hetzelfde moment klaar, wel zo gezellig).

Maar… wat wel en niet mag is in elke cultuur weer anders! In sommige landen – zoals bijvoorbeeld China – betekent het laten van een boer dat het eten heerlijk heeft gesmaakt: een complimentje voor de kok! En soms vinden mensen het maar asociaal als je elke keer op je telefoon kijkt. Maar bij andere families wordt de telefoon juist gebruikt tijdens het eten. Heb jij een idee voor nieuwe tafelmanieren?

Servies design tip!

Een tip voor het ontwerpen van servies van Lissa Kooijman!

“Apparaten hacken is ook ontwerpen. Voor je ontwerp kan je onderdelen uit bestaande apparaten hacken en weer bij elkaar voegen.

Zoals bij dit ontwerp: een oude weegschaal en gebruikte ledlampjes onder een bord. Zo krijgen oude apparaten weer een nieuwe functie!”

Servies design tip #2!

Een tip voor het ontwerpen van servies van Inge Kuipers.

“Wees niet bang om lelijke dingen te maken. Soms moet je een heleboel lelijke modellen maken voordat je bij het perfecte idee komt en er iets moois ontstaat.

Weet je het even niet meer? Ga dan gewoon bouwen en kijk wat er gebeurt. Reageer op wat er uit je handen komt. Succes!”

Pronk servies

Mensen zijn dol op serviezen. Vooral in de 17de en 18de eeuw werden er speciale serviezen ontworpen voor thee en koffie. Omdat toen voor het eerst deze warme dranken in de mode kwamen die uit verre landen kwamen.

Op dit schilderij zie je dat de woonkamer vol stond met serviesgoed, niet alleen om uit te drinken maar ook om mee te pronken. Zoals de vazen en dekselpotten op de houten kast en de rij Chinese schotels en kommen op de schoorsteenmantel. Misschien bedenk jij wel het ideale servies voor een nieuw soort drankje?

Kijk op de Collectie Online http://collectie.boijmans.nl/nl en zoek op ‘theeservies’ voor meer inspiratie.

Multi-culti thee

Sinds de 17e eeuw kwam via handelsschepen thee in Nederland terecht. Toch drinken de Nederlanders niet heel veel thee. Maar in de Turkse en Marokkaanse cultuur wordt wel veel thee gedronken. Het serveren van thee staat voor gastvrijheid.

In dit servies smelten Turkse, Marokkaanse, Chinese, Poolse, Surinaamse en Indonesische culturen samen tot een nieuwe theecultuur. Met deze theepot kan je dus bij heel veel huizen thuiskomen. Hoe drink jij het liefste je thee?

Alzheimer servies

Voor Alzheimer patiënten is er speciaal alzheimer servies ontworpen. Deze mensen eten vaak te weinig omdat ze snel zijn afgeleid. Onderzoekers zijn er achter gekomen dat mensen met Alzheimer meer eten en drinken met rood servies. Hierdoor blijven deze patiënten geconcentreerder. Heb jij bijvoorbeeld een opa of oma met alzheimer, onderzoek wat werkt!

Inzendingen Gallery

./wp-